Gücün Çöküşü ve Direniş
İmparatorluğun Gücü Azaldıkça Başkent de Zayıfladı
Konstantinopolis’in kaderi, ona başkentlik eden Bizans İmparatorluğu’nun kaderiyle yakından bağlantılıydı. İmparatorluk toprak kaybettikçe, başkent de hem siyasi hem ekonomik olarak güçten düştü. 15. yüzyıla gelindiğinde, bir zamanlar Akdeniz’in en büyük güçlerinden biri olan Roma İmparatorluğu’nun mirasçısı Bizans, neredeyse sadece başkent Konstantinopolis’le sınırlı bir şehir devleti hâline gelmişti Son Yüzyılında Konstantinopolis.
Yine de bu şehir, tarih boyunca çok güçlü bir savunma hattına sahipti. Şehir surları, Geç Antik Çağ ve Ortaçağ boyunca dünyanın en etkili savunma sistemlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Yaklaşık bin yıl boyunca bu surlar, kenti her türlü saldırıya karşı korumayı başardı. Ancak iki istisna vardı: 1204 yılında IV. Haçlı Seferi ordusu ve 1453’te Osmanlı ordusu, bu güçlü savunmayı aşmayı başardı.
Latin İstilası 1204 Felaketi
1204 yılında IV. Haçlı ordusu, bir dizi siyasi entrika ve ihanetten sonra hileyle şehre girdi. Bu olay tarihe, Konstantinopolis’in en büyük felaketlerinden biri olarak geçti. Kent, yağmalandı, kiliseler ve manastırlar tahrip edildi, paha biçilmez sanat eserleri Batı’ya taşındı. Bu dönemde Bizans imparatoru İznik’e çekilmiş, orada sürgün bir devlet kurmuştu.
Konstantinopolis’te kurulan Latin Krallığı, 57 yıl boyunca hüküm sürdü. Bu süre zarfında şehir büyük bir çöküş yaşadı. Kamusal yapılar harap oldu, halk yoksullaştı, ticaret geriledi ve kentin nüfusu azaldı. 13. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, Konstantinopolis artık eski görkeminden çok uzaktı.
Bizans’ın Son Nefesi Palaiologoslar Dönemi
13 Ağustos 1261’de küçük bir Bizans birliği, Latinlerin şehir dışındaki varlığını fırsat bilerek başkenti tekrar ele geçirdi. VIII. Mikhael Palaiologos, törenle Altın Kapı’dan Konstantinopolis’e girdi ve tekrar Bizans tahtına oturdu Walking Tours Ephesus.
Bu olaydan sonra başlayan dönem, Bizans İmparatorluğu’nun son evresi olarak kabul edilir ve yöneten hanedanın adıyla Palaiologoslar Dönemi olarak adlandırılır. 1261 ile 1453 arasındaki yaklaşık iki yüzyıllık süreç, sürekli mali sıkıntılar, siyasi karmaşa, iç isyanlar ve dış tehditlerle geçti. Her ne kadar şehir yeniden imar edilmeye çalışılsa da, ne ekonomik güç ne de askeri kapasite eski seviyelere ulaşabildi.
Konstantinopolis, yüzyıllar boyunca Akdeniz’in en önemli başkentlerinden biri olmayı başardı. Ancak Latin istilası ve imparatorluğun giderek küçülmesiyle birlikte, bu büyük şehir gücünü ve etkisini kaybetti. Yine de, surlarıyla, kiliseleriyle ve direnişiyle, son ana kadar görkemli geçmişine sadık kalan bir başkent olarak tarih sahnesinden çekildi.
